Առաջադրանք 5

1. Համեմատիր դեմ-դիմաց գրված բառերը և ցույց տուր, թե հնչյունական ինչ փոփոխություններ են տեղի ունեցել.

Օրինակ՝ ջուր-ջրծաղիկ (ու-ն գաղտնավանկի ը)
ծաղիկ-ծաղկաման (ի-ն սղվել է)

հին-հնամենի (ի-ն գաղտնավանկի ը)
բազուկ-բազկաթոռ (ու-ն սղվել է)
պատիժ-պատժել (ի-ն սղվել է)
գլուխ-գլխավոր (ու-ն գաղտնավանկի ը)
էշ-իշամեղու (է-ն դարձել է ի)
անեծք-անիծել (ե-ն դարձել է ի)
դեմ/ք/-դիմանկար (ե-ն դարձել է ի)
վրեժ-վրիժառու (ե-ն դարձել է ի)

2. Տրված բառերի վերջից բաղադրիչներ ավելացնելով՝ բառեր կազմիր այնպես, որ տեղի ունենա հնչյունափոխություն:

ա) բուրդ, սիրտ, կույր, ծնունդ, հաշիվ, հույն – Հունաստան։

բուրդ-բրդոտ, սիրտ-սրտային, կույր-կուրանալ, ծնունդ-ծննդյան, հաշիվ-հաշվապահ, հույն – Հունաստան։

3. Վերականգնիր տրված բառերի անհնչյունափոխ ձևերը՝

Օրինակ՝ ձնծաղիկ – ձյուն+ծաղիկ
Թխահեր, երգչախումբ, մեղվապահ, շնաձուկ, մրգատու։

Թխահեր-թուխ+հեր

 Երգչախումբ-երգ+խումբ

 Մեղվապահ-մեղու+պահել

 շնաձուկ-շուն+ձուկ

 մրգատու-միրգ+տալ

4. Տրված բաղադրիչները միացնելով բառեր կազմիր, ուշադրություն դարձրու հնչյունափոխությանը:

Օրինակ՝ կես+ա+դեմ-կիսադեմ

ծաղիկ+ա+ձոր –Ծաղկաձոր
շեկ+ա+հեր –շիկահեր
սեր+առատ –սիրառատ
միս+ա+կեր-մսակեր
տուն+ա+քանդ/ել/- տնաքանդ
բնագետ+ություն –բնագիտություն
հրավեր+ա+տոմս- հրավիրատոմս

5.Համեմատիր դեմ-դիմաց գրված բառերը և ցույց տուր, թե հնչյունական ինչ փոփոխություններ են տեղի ունեցել.

Սարգիս-Սարգսյան- (ի-ն գաղտնավանկի ը)
միրգ-մրգատու-(ի-ն գաղտնավանկի ը)
կաղին-կաղնի- (ի-ն սղվել է)

որդի-որդյակ-ի-ն դարձել է յա

կռիվ-կռվել- (ի-ն սղվել է)

խիղճ-խղճալ-(ի-ն գաղտնավանկի ը)

կծիկ-կծկել- (ի-ն սղվել է)

կոշիկ-կոշկեղեն- (ի-ն սղվել է)

նկարիչ-նկարչություն- (ի-ն սղվել է)

Առաջադրանք 7

1. Տվյալ արմատներով կազմեք  ՊԱՐԶ ԱԾԱՆՑԱՎՈՐ բառեր:

 Գիր, տուն, երգ, գլուխ, միս:

Գրիչ, տնակ, երգիչ, գլխավոր, մսոտ

2.  Առանձնացրեք այն բառը կամ բառերը, որոնք Ա հոդակապ չունեն:

Մեծամիտ, դիմախաղ, մարդամոտ, գինեգործ, այգեպան, մորեղբայր, որդեկորույս:

գինեգործ, այգեպան, մորեղբայր, որդեկորույս

3. Սյունյակներով գրեք պարզ, բարդ, և բարդ ածանցավոր բառերը:

Երկգլխանի, թզուկ, մարդաբոյ, հոգեմաշ, դժբախտ, անմարդաբնակ, կարիճ, լեռնային, շնագայլ, հայուհի, ձնագնդիկ, հողեղեն, դասացուցակ, տետր, նրբատաշ, անգլուխ, ստեղնաշար, դասագրքային, եկեղեցի:

պարզածանցավորբարդբարդ ածանցավոր
Կարիճ
Տետր
Եկեղեցի  
Թզուկ
Դժբախտ
Լեռնային
Հայուհի
Հողեղեն
Անգլուխ  
Մարդաբոյ
Հոգեմաշ
Շնագայլ
Դասացուցակ
Նրբատաշ
Ստեղնաշար    
Երկգլխանի
Անմարդաբնակ
Ձնագնդիկ
Դասագրքային  

4.Միացրու համապատասխան արմատները և նոր բարդ բառեր կազմիր:

Շուն
Մռայլ
Արդար
Մայր
Դաս
Ծաղիկ
Ջուր
Մատյան
Ձուկ
Միտք
Ամբար
Քաղաք
Զարդ
Դեմք

Շնաձուկ, մռայլադեմ, արդարամիտ, մայրաքաղաք, դասամատյան, ծաղկազարդ, ջրամբար:

Հ.Թումանյան: ԵՐԿՈՒ ՍԵՎ ԱՄՊ

Վաղուց թողած բարձր ու կանաչ
Գահը իրենց հանգըստության,
Երկու սև ամպ, հողմի առաջ
Գընում էին հալածական։

Հողմը սակայն չար հոսանքով
Բաժնել, ջոկել չէր կարենում,
Ինչքան նըրանց լայն երկնքով
Դես ու դեն էր քըշում, տանում։

Ու անդադար գընում էին՝

Քըշված հողմի կատաղությամբ,
Իրար կըպած ու միասին,
Երկու սև ամպ, երկու սև ամպ…

Առաջադրանքներ

  • Բանաստեղծությունից դուրս գրեք անծանոթ բառերը, բացատրեք։
  • հողմ-ուժեղ քամի,  բուք, մրրիկ, փոթորիկ
  • հալածական- հալածված, նեղված, ճնշված
  • Մգացրած բառերի համար իմաստով հակառակ զույգեր գրեք։
  • վաղուց– նոր, հիմա
  • բարձր – ցածր
  •  չար– բարի
  • բաժնել– միացնել
  • լայն– նեղ
  • տանել– բերել
  • միասին– առանձին
  • Ինչ կանաչ գահի մասին է խոսքը՝ «Վաղուց թողած բարձր ու կանաչ
    Գահը իրենց հանգըստության»
  • Կանաչ սարերը
  • Ձեզ սև, թե՞ սպիտակ ամպերն են դուր գալիս, պատասխանը պատճառաբանեք։
  • Ինձ սպիտակ ամպերն են դուր գալիս:
  • Փորձեք պատկերացնել երկու սև ամպերին և նրանց մասին պատմություն հորինել։

https://youtube.com/shorts/UVxF_zep8i8

Առաջադրանքներ: 28.11.2022

  1. Թվարկիր 8-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 8-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։

1, 2, 4, 8,

ամենափոքրը 1

ամենամեծը 8

  1. Թվարկիր 15-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 15-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։

1, 3, 5, 15

ամենափոքրը 1

ամենամեծը 15

  1. Թվարկիր 20-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 20-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։

1, 2 , 4, 5,10, 20

ամենափոքրը 1

ամենամեծը 20

  1. Թվարկիր 14-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 14-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։

1, 2, 7, 14

ամենափոքր 1

ամենամեծը 14

  • ամենամեծը
  • 14

    1. Քանի՞ բաժանարար ունի 18-ը, ո՞ր թվերն են դրանք։

    1, 2, 3, 6, 9, 18

    ամենափոքր 1

    ամենամեծը 18

    1. Ո՞ր թիվն է 64-ի ամենամեծ բաժանարարը։

    64

    1. Ո՞ր թիվն է 25-ի ամենամեծ բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենափոքրը։

    ամենամեծը 25

    ամենափոքր 1

    1. Թվարկիր 30-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 30-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։

    1, 2, 3, 5, 6, 10, 15, 30

    ամենափոքր 1

    ամենամեծը 30

    1. Գտիր 26 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։

    1+26=27

    1. Գտիր 48 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։

    1+48=49

    1. Քանի՞ բաժանարար ունի 12-ը։

    1, 2, 3, 4, 6, 12

    12-ն ունի 6 բաժանարար

    1. Քանի՞ բաժանարար ունի 24-ը։

    1, 2, 3 ,4 ,6, 8, 12, 24

    24-ն ունի 8 բաժանարար

    1. Քանի՞ բաժանարար ունի 32-ը։

    1, 2, 4, 8, 16, 32

    32-ն ունի 6 բաժանարար

    1. Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ։

  • Թվարկիր 36-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 36-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։
  • Քանի՞ բաժանարար ունի 25-ը, ո՞ր թվերն են դրանք։
  • Ո՞ր թիվն է 44-ի ամենամեծ բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենափոքրը։
  • Գտիր 41 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։
  • Мой любимый писатель /14 — 18 ноября/

    Напиши сочинение «Мой любимый писатель (поэт)». Используй данные слова и словосочетания.
    Любимый писатель (поэт), много интересного, люблю читать, мне нравится, прочитал сам, интересные истории, советую почитать, герои книги.

    Расскажи, с какими произведениями писателей (поэтов) ты познакомился.
    Что ты узнал нового?

    Найди в интернете информацию о своем любимом писателе.

    Подготовь видеоролик (аудиоролик, презентацию) о свое любимом писателе.

    Мой любимй писатель это Аветик Исаакян. Он написал очень много интересного. Я люблю читать его произведении. Из этих мне нравится <<Олень >>, которую мы проходили из родного языка. Я советую почитать его произведении.

    Առաջադրանքներ

    1. Գտիր  9-ի  կրկնապատիկը։

    9X2=18

    1. Գտիր  4-ի  եռապատիկը։ 

    4X3=12

    1. Գտիր   6-ի  քառապատիկը։

    6X4=24

    1. Գտիր  15-ի  հնգապատիկը։

    15X5=75

    1. Գտիր  12-ի  տասնապատիկը։

    12X10=120

    1. Թվարկիր  11-ի  պատիկ մի  քանի թիվ,  որոնք փոքր են 70-ից։

    11, 22, 33, 44, 55, 66,

    1. Թվարկիր   4-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 4-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

    36, 12, 28, 8, 24

  • 4-ի պատիկ ամենափոքր թիվը 4 է
    1. Գրեք  8-ի  պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 64-ից։

    8, 24, 32, 40, 48,

    1. Գրեք  13-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 13-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

    13, 26, 39, 42, 55

  • 13-ի պատիկ ամենափոքր թիվը
  • 13-է

    1. Թվարկիր 5-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 25-ից։

    30, 35, 40, 45, 50

    1. Թվարկիր  14-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 14-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

    14, 28, 42, 56, 70

  • 14 -ի պատիկ ամենափոքր թիվը
  • 14-է

    1. Թվարկիր 16-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 60-ից։

    16, 32, 48,

    1. Թվարկիր  9-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 27-ից։

    36, 81, 72, 45, 54

    1. Գրեք  15-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 15-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

    15, 75, 30, 60, 45

    1. Ո՞րն է ամենափոքր եռանիշ թվի վեցապատիկը։

    100×6=600

    1. Ո՞րն է ամենամեծ  վեցանիշ թվի կրկնապատիկը։

    999999×2=1999998

    1. Ո՞րն է ամենափոքր  հնգանիշ թվի քառապատիկը։

    10000×4=40000

    1. Ո՞րն է ամենափոքր  երկնիշ թվի քառապատիկը:

    10×4=40

    1. Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ:

  • Ո՞րն է ամենափոքր քառքնիշ թվի հնգապատիկը։
  • Գրեք  12-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 12-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
  • Թվարկիր   5-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 5-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
    1. Սիրելի սովորողներ, «Մխիթար Սեբաստացին թվերի աշխարհում» նախագծի շրջանակներում կազմեք «Ես սեբաստացի եմ» խաչբառ և խնդիրներ։

    Առաջադրանք 8

    • Բառերից անջատեք նախածանցները:

    Վերհանել, դժբախտ, տհաճ, անհնար, չկամ, չգալ, դժգոհ, անհեռատես, արտասահման, տգետ, տհաս, ցտեսություն, դժկամ:

    Վեր-հանել , դժ-բախտ, տ-հաճ, ան-հնար, չ-կամ, չ-գալ, դժ-գոհ, ան-հեռատես, ար-տասահման, տ-գետ, տ-հաս, ցտ-եսություն, դժ-կամ

    • Վերջածանցներից յուրաքանչյուրով կազմեք ածանցավոր 3 բառ։

    Եղեն, ուհի, ություն, իչ, որեն, արան, ավոր։

    ամանեղեն, բանջարեղեն, կաթնեղեն

    աշակերտուհի, ընկերուհի, պարուհի

    ընկերություն, խաղություն, երջանկություն

    բացիչ, գրիչ, սրիչ

    մեղմորեն, քնքշորեն, ջերմորեն

    սառնարան, պահարան, թանգարան

    գծավոր, գրավոր, սևավոր

    • Բառերը բաժանեք արմատների, ածանցների և տեղավորեք աղյուսակում:

    Բարձրաձայն, անգրագետ, լավամարդ, անհանգիստ, լեզվանի, մարդկային, հեռագրատուն, լուսարձակ, բառ, աստղադիտարան, պատուհան, հոգի, նավ, հանրագիտարան, գալուստ, սառը, դանակ, նավակ, գազանանոց, հեռուստատեսություն, հողագունդ, բուժքույր, բժշկուհի:

    պարզածանցավորբարդԲարդ ածանցավոր
     բառ
    հոգի,
    նավ
    գալուստ
    սառը,
    դանակ
      անհանգիստ
    լեզվանի
    մարդկային
    նավակ,
    գազանանոց
    բժշկուհի
     Բարձրաձայն,
    լավամարդ
    հեռագրատուն
    լուսարձակ
    պատուհան
    հողագունդ
    բուժքույր
      անգրագետ
    աստղադիտարան
    հանրագիտարան
    հեռուստատեսություն
    • Պարզ բառերին արմատներ ավելացրեք և ստացեք բարդ բառեր:

    Շուն, գինի, բույս, հույս, տարի, օր :

    Շնագայլ, գինետուն, բուսակեր, հուսահատ , տարեմուտ, օրացույց:

    Առաջադրանքներ

    Paint-ով գծեք համապատասխան գծագիրը և լուծեք առաջարկված խնդիրները։ Կարող եք կազմել ու առաջարկել նմանատիպ խնդիրներ։

    1․Հաշվի՛ր 15 մմ, 14 մմ, 16 մմ և 17 մմ կողմերով քառանկյան
    պարագիծը։

    P= 14+15+16+17= 14+15=29+16=45+17=62

    2․Հաշվի՛ր 3 դմ, 5 դմ, 8 դմ և 9 դմ կողմերով քառանկյան
    պարագիծը։

    P= 3+5+8+9=3+5=7+8=15+19=34

    3․Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա լայնության և
    երկարության գումարը 16 է։

    P= 16+16=32

    4․Քառակուսու պարագիծը 28 սմ է։ Որքա՞ն է այդ քառակուսու կողմը։

    P=28:4=7

    5․Քառակուսու պարագիծը 24 սմ է։ Որքա՞ն է այդ քառակուսու
    մակերեսը։

    24:4=6

    S=6×6=36

    6․Քառակուսու մակերեսը 81 քառակաուսի մետր է։ Գտի՛ր քառակուսու
    կողմը։

    S=9×9=81

    7․Քառակուսու 3 կողմերի գումարը 18 սմ է։ Որքա՞ն է այդ
    քառակուսու 1 կողմը։

    18:3=6

    8․Քառակուսու 3 կողմերի գումարը 21 սմ է։ Որքա՞ն է այդ
    քառակուսու մակերեսը։

    21:3=7

    7×7=49

    9․ Ուղղանկյան լայնությունը 5 սմ է, իսկ երկարությունը 4 սմ-ով մեծ է լայնությունից։ Գտնել ուղղանկյան պարագիծը։

    P=(5+9)x2=28

    10․ Հաշվի՛ր 15սմ և 11 սմ կողմերով ուղղանկյան պարագիծն ու
    մակերեսը։

    P= (15+11)x2=52

    S=11×15=165

    11․Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ։

    10․ Հաշվի՛ր 16սմ և 12 սմ կողմերով ուղղանկյան պարագիծն ու
    մակերեսը։

    9․ Ուղղանկյան լայնությունը 6 սմ է, իսկ երկարությունը 5 սմ-ով մեծ է լայնությունից։ Գտնել ուղղանկյան պարագիծը։

    6․Քառակուսու մակերեսը 49 քառակաուսի մետր է։ Գտի՛ր քառակուսու
    կողմը։

    12․ Գործնական աշխատանք տանը․

    Սիրելի սովորողներ, հաշվեք ձեր սենյակի հատակին փռված ուղղանկյունաձև գորգի մակերեսն ու պարագիծը։

     Հաշվեք խոհանոցի հատակի քառակուսաձև սալիկի մակերսն ու պարագիծը։ 1 սալիկի մակերեսը   բազմապատկեք հատակի  խոհանցի հատակի սալիկների քանակով, արդյունքում կպարզեք խոհանոցի  հատակի մակերեսը։

    Պարզեք նաև, ձեր տանը գտնվող ամենամեծ և ամենափոքր ուղղանկյունաձև սեղանների մակերեսների տարբերությունը։ 

    Հաշվեք ձեր սենյակի հատակին փռված գորգի մակերեսն ու պարագիծը։ Հաշվեք խոհանոցի հատակի քառակուսաձև սալիկի մակերսն ու պարագիծը։

    Գործանական աշխատանքները վերածեք խնդիրների։