Քնություն

Կարդա´ տեքստը և կատարի´ր առաջադրանքները: 

Զեբրեր 

Զեբրերը ոչ մեծ ձիեր են, որոնց մարմինը, ոտքերն ու գլուխը զարդարված են սև ու սպիտակ գծերով։ Նույնիսկ նրանց գլխի մազափունջն է սև ու սպիտակ։ 

Զեբրերին անվանում են նաև վագերաձիեր։ Նրանք ապրում են անապատներում, տափաստաններում, անտառներում: 

Զեբրերը շատ զգույշ, արագավազ կենդանիներ են։ Սնվում են բույսերով: Ունենում են մեկ կամ երկու ձագ: 

Այս սմբակավորների ինչի՞ն է պետք այդքան անսովոր՝ գծավոր լինելը: Գիտնականների կարծիքով, այն օգնում է զեբրերին փրկվել թշնամիներից։ Գիշատիչները, տեսնելով այդ գծավոր կենդանուն, չեն կարողանում ճիշտ գնահատել նրա չափերը, վազքի արագությունն ու ուղղությունը, որով փախչում է զեբրը։ 

Զեբրերը վտանգի պահին հավաքվում են միասին, և երբ գիշատիչը հանդիպում է նրանց մեծ երամակին, ապագա զոհի ընտրությունը դառնում է շատ դժվար։ Գազանի աչքերը շաղվում են, և նրան թվում է, թե իր առջև մի հսկա սև ու սպիտակ կենդանի է։ 

Զեբրերից յուրաքանչյուրի գծերը միայն իրեն են հատուկ․ բնության մեջ չկա նույն գծերն ունեցող երկու զեբր։ Ու հենց դրանց միջոցով են ձագերը մեծ երամակի մեջ անսխալ ճանաչում իրենց մայրերին։ 

Առաջադրանքներ 

  1. Տեքստից դո´ւրս գրիր այն նախադասությունը, որտեղ նկարագրված է զեբրերի արտաքինը: 

Զեբրերը ոչ մեծ ձիեր են, որոնց մարմինը, ոտքերն ու գլուխը զարդարված են սև ու սպիտակ գծերով։ 

  1. Ընդգծի՛ր ճիշտ պատասխանը: Ինչպե՞ս են այլ կերպ անվանում զեբրերին
  • ագեվազներ, 
  • վագերաձիեր, 
  • մամոնտներ, 
  • դինոզավրեր: 
  1. Ինչի՞ համար են զեբրերին անհրաժեշտ գծերը: 
    Տեքստից դո՛ւրս գրիր այդ մասին պատմող հատվածը։ 
    Գիտնականների կարծիքով, այն օգնում է զեբրերին փրկվել։ 
  1. Ընդգծի´ր սխալ պատասխանը։ 
  • Զեբրերը վտանգի ժամանակ հավաքվում են և կազմում երամ: 
  • Զեբրերը վտանգի ժամանակ հավաքվում են և կազմում երամակ:  
  1. Զեբրերը ինչպե՞ս են պաշտպանվում գիշատիչներից: Ընդգծի´ր ճիշտ պատասխանը։ 
  • Զեբրերը գիշատիչներից պաշտպանվելու համար բարձրանում են սարերը: 
  • Զեբրերը գիշատիչներից պաշտպանվելու համար առանձնանում են իրենց խմբից: 
  • Զեբրերը գիշատիչներից պաշտպանվելու համար երամակ են կազմում: 
  • Զեբրերը գիշատիչներից պաշտպանվելու համար տարածվում են տափաստանում:  
     
  1. Ըստ տեքստի՝ ինչպիսի՞ն է զեբրը։ Դո´ւրս գրիր զեբրին բնութագրող կամ նկարագրող երկու բառ։ 

 
են սև ու սպիտակ գծերով, Զեբրերը ոչ մեծ ձիեր են 

  1. Զեբրերի ձագերը խմբի մեջ ինչի՞ միջոցով են ճանաչում իրենց մորը: Ճիշտ պատասխանը ընդգծի´ր. 
     
  • հոտի, 
  • մարմնի գծերի, 
  • խրխնջոցի, 
  • աչքերի: 
     
  1. Գրի´ր կապույտ ներկված բառերի հականիշները.  
    մեծ-փոքր,  

Անսովոր-սովորական 

Դժվար-հեշտ 

Ճիշտ-սխալ 

  1. Գրի´ր տեքստում հոգնակի թվով գործածված երկու բառ: 
    ձագեր, ոտքեր 
  1.  Ընդգծի´ր թիվ ցույց տվող բառը՝ թվականը. 
     
  • զեբր, 
  • գծավոր, 
  • երկու, 
  • վտանգ: 
  1.  Ընդգծի´ր ճիշտ պատասխանը։  

«Սև», «սպիտակ»  բառերը ցույց են տալիս. 

  • առարկա, 
  • թիվ, 
  • հատկանիշ 
  • գործողություն: 
  1.  Ընդգծի´ր բարդ բառը. 
     
  • գծավոր, 
  • սպիտակ, 
  • մազափունջ, 
  • զեբր: 

19.05.2023

Տրված բառերը դարձրո՛ւ հոգնակի՝ բառի վերջում ավելացնելով եր կամ ներ մասնիկները:

Օրինակ՝

Գիրք-գրքեր

Պատմագիր-պատմագիրներ

Դաշտ-դաշտեր

Տուն-տներ

Այգի-այգիներ

Գրիչ-գրիչներ

Դասարան-դասարաններ

Ծառ-ձառեր

Տղա-տղաներ

Գրապահարան-գրապահարաններ

Նկար-նկարներ

Մատիտ-մատիտներ

Յուրաքանչյուր բառի դիմաց գրի՛ր  համապատասխան հարցը՝ ի՞նչ, ինչե՞ր, Ի՞նչ անել, ինչպիսի՞, ո՞վ, ովքե՞ր, ինչպիսի՞:

Օրինակ՝

Կարդալ-ի՞նչ անել

Գիրք-ի՞նչ

Գրող-ո՞վ

Նուրբ-ինչպիսի՞

Վազել-ինչ անել

Գիրք-ինչ

Ընկերներ-ովքեր

Բժիշկ-ով

Բնություն-ինչ

Պարտեզ-ինչ

Բնական-ինչպիսի

Պարզ-ինչպիսի

Հավաքել-ինչ անել

Բարի-ինչպիսի

Անկեղծ-ինչպիսի

Սովորող-ինչ անող

Մշակող-ինչ անող

Աշխատել-ինչ անել

Աշխատող-ինչ անող

Մշակել-ինչ անել

16․05

Տրված բառերին ավելցրու ի՞նչ հարցին պատասխանող բառեր:

Գեղեցիկ-ոսկի, մեծ-ծառ, բարձր-սար, քարե-շենք, երկաթե-բռնակ, ջերմ-արև, ծաղկած-ծաղիկ, նուրբ-աղջիկ, բարի-մարդ, ազնիվ-երեխա, պարզ-եղանակ, մաքուր-ձեռք, հյութալի-միրգ, քաղցր-կոնֆետ, սառը-հյութ, համեղ-կերակուր, փափուկ-խաղալիք:

Օրինակ՝

Գեղեցիկ նկար, ջերմ ընտանիք, մեծ տուն, երկաթե դուռ,

Միացրո՛ւ առարկա և գործողություն ցույց տվող բառերը և կազմի՛ր նախադասություն:

Առարկա ցույց տվող-արագիլը, երեխաներ, արև, ծաղիկներ, անձրևը, փոքրիկը, այգեպանը, ծառերը, հյուրերը, հեծանվորդները:

Գործողություն ցույց տվող բառեր-խաղում են, թռչում է, ջերմացնում է, ծաղկում են, թափվում է, լացում է, աշխատում է, բողբոջում են, հյուրասիրվում են, վարում են:

օրինակ՝

Առվակը կարկաչում է:

Արագիլը թռչում է։

Երեխաները խաղում են։

Արևը ջերմացնում է։

Ծաղիկները ծաղկում են։

Անձրևը թափվում է։

Փոքրիկը լացում է։

Այգեպանը աշխատում է։

Ծառերը բողբոջում են։

Հյուրերը հյուրասիրվում են։

Հեծանվորդները վարում են:

15․05

Նախադասության մեջ բոլոր գոյականները, բայերը՝ գործողություն ցույց տվող բառերը,  դարձրո՛ւ  հոգնակի՝

Օրինակ՝

Ձմռանը երեխան (ները) սահնակով սահում է  (են ) սառույցի (ներ) վրա:-Ձմռանը երեխաները սահնակով սահում են սառույցների վրա:

Երեխան (ները) սայթաքեց (սայթաքեցին) ու ընկավ (ընկան) ջուրը:

Երեխաները սայթաքեցին ու ընկան ջուրը։

Այգեպանը (ները) մի մրգատու այգի (ներ) ունի (ունեն):

Այգեպանները մրգատու այգիներ ունեն։

Այգում ամռանը հաունանում է (են) հյութալի դեղձը (երը), խնձորը  (ներ), տանձը  (եր):

Այգում ամռանը հաունանում են հյութալի դեղձերը, խնձորները, տանձերը։

Մշակը (ները)  օգնության հասավ (հասան) ճամփորդին (ներ):

Մշակներն օգնության հասան ճամփորդներին։

Նույնիսկ օձը (եր) վախենում է(են) ոզնոց (ներից)

Նույնիսկ օձերը վախենում են ոզնիներից։

Մի օր լեռնագնացը (ները) որոշեց  (որոշեցին) բարձրանալ մոտակա սարի (երի)  գագաթը (ները):

Մի օր լեռնագնագնացները որոշեցին բարձրանալ մոտակա սարերի գագաթները։

Տրված բայերը դարձնել հոգնակի.  օրինակ՝

Երգում ես-երգում եք,

Պարում եմ-պարում եք,

Երգում է-երգում են,

Խոսում ես-խոսում եք

Լռում եմ-լռում ենք

Վազում է-վազում են

Քայլում ես-քայլում եք

Պարում է-պարում են

Նվագում եմ-նվագում ենք

Նկարում ես-նկարում եք

Կարդում է-կարդում են

Մշակում եմ-մշակում ենք

08.05

1․ Տեքստը գրավոր պատմի՛ր 

Ա․ աղվեսի անունից

Ես իմ պոչը թողեցի թակարդում և մտաածեցի, թե ոնց ապրեմ այս աշխարում այդպես խայտառակված։ ԵՎ ես որոշեցի մյուս աղվսներին էլ համոզել որ ձեռք քաշեն իրենց պոչերից։ Ես հավաքեց ևսկսեց նրանց գլխին քարոզ կարդալ, որ կտրեն իրենց պոչերը, նախ` որովհետև գեղեցիկ չեն, ևերկրորդ` ավելորդ բեռ են: Բայց ինձ մի աղվես պատասխանեց«Է՛, բարեկա՜մս, դու մեզ այդ խորհուրդը չէիր տա, եթե դրանից օգուտ չունենայիր»:
Բ․ աղվեսի պոչի անունից

Աղվեսն ինձ թողեց թակարդում և մտածեց թե ոնց ապրի այդպես խայտառակված: Եվ որոշեց մյուս աղվեսներին էլ համոզել, որ ձեռք քաշեն իրենց պոչերից: Նա բոլոր աղվեսներին հավաքեց ևսկսեց նրանց գլխին քարոզ կարդալ, որ կտրեն իրենց պոչերը, նախ` որովհետև գեղեցիկ չեն, ևերկրորդ` ավելորդ բեռ են: Բայց մի աղվես նրան պատասխանեց. «Է՛, բարեկա՜մս, դու մեզ այդ խորհուրդը չէիր տա, եթե դրանից օգուտ չունենայիր»:
Գ․ հավաքված աղվեսներից մեկի անունից

Պոչատ աղվեսը

Աղվեսն իր պոչը թողեց թակարդում և միտք արեց, թե ոնց ապրի աշխարհում այդպես խայտառակված: Եվ որոշեց մյուս աղվեսներին էլ համոզել, որ ձեռք քաշեն իրենց պոչերից: Նա բոլոր աղվեսներին հավաքեց ևսկսեց նրանց գլխին քարոզ կարդալ, որ կտրեն իրենց պոչերը, նախ` որովհետև գեղեցիկ չեն, ևերկրորդ` ավելորդ բեռ են: Բայց մի աղվես նրան պատասխանեց. «Է՛, բարեկա՜մս, դու մեզ այդ խորհուրդը չէիր տա, եթե դրանից օգուտ չունենայիր»:

05.05.2023

1Յուրաքնչյուր հատկանիշ ցույց տվող բառի դիմաց գրի՛ր համապատասխան բառը: Օրինակ՝

Բարձր-լեռ

Երկաթե-դուռ

Գեղեցիկ-տուն

Խելացի-մարդ

Քաջ-Նազար

Սառը-պաղպաղակ

Քաղցր-կոնֆետ

Մեծ-ծառ

Լուսավոր-ապագա

Պարզ-բառ

Հետաքրքիր-գիրք

Նուրբ-տերև

Գույնզգույն-պայուսակ

Մաքուր-սենյակ

Թարմ-հաց

2Տրված գործողություն ցույց տվող բառերով կազմի՛ր նախադասություններ: Օրինակ՝

Ես մարզվում եմ դահլիճում:

Լիլիթը գրում է:

Ես գրում եմ։

Դու վազում ես։

Մենք պարում ենք։

Մենք խոսում ենք։

Նրանք երգում են։

Ես կարդում եմ։

Նրանք նկարում են։

Մենք քայլում ենք։

Նրանք հավաքում են։

3․ Ավելացրու ի՞նչ հարցին պատասխանող բառեր, օրինակ՝

Արևի նման տաք- արևի նման տաք սիրտ

Ձյան նման սառը-ձյան նման սառը մարդ

Աղվեսի նման խորամանկ-աղվեսի նման խորամանկ տղա

Կապիկի նման ճարպիկ- կապիկի նման ճարպիկ ակրոբատ

Շան նման հավատարիմ-շան նման հավատարիմ ընկեր

Սրի պես կտրող-սրի պես կտրող լեզու

Քարի պես չոր-քարի պես չոր հաց

Ջրի նման հոսող-ջրի նման հոսող մազեր

Ծաղկի պես քնքուշ-ծաղկի պես քնքուշ աղջիկ

Սոսնձի պես կպչուն-սոսնձի պես կպչուն մարդ

Ժայռի պես ամուր-ժայռի պես ամուր կամք

04․05․2023

1Կարդա տեքստը և պատասխանի՛ր հարցերին

Շաբաթ օրը ես և Արտաշեսը  Երևանից մեկնեցինք օդանավակայան: Ավտոմեքենան արագ սլանում էր: Ճանապարհին երևում էին ծաղկած այգիները, վարդերի թփերը: Ամբողջ ճանապարհին մենք ուրախ զրուցում էինք, կատակներ անում, քանի որ գնում էինք դիմավորելու մեր սիրելի ընկերոջը՝ Արամին:

Ո՞ւր էին գնում տղաները օդանավակայան:

Ճանապարհին ինչե՞ր էին երևում ծաղկած այգիները, վարդերի թփերը:

Ո՞ւմ պետք է դիմավորեին օդանավակայանում Արամին:

2Տրված բառերով կազմիր նախադասություն: Օրինակ՝

գարուն, ծաղիկ, ծաղկել, այգի-Գարնանը այգում ծաղկում են ծաղիկները:

երեխաներ, բակ, խաղում են-երեխաները խաղում են բակում։

այգի, այգեպան, մշակում էր-այգեպանը մշակում էր այգին ։

գիրք, Արան, կարդում էր-Արան գիրք էր կարդում։

արև, երկինք, շողում է-արևը շողում է երկնքում։

ջուր, առվակ, հոսում էր-առվակից ջուր էր հոսում։

վարորդ, վարում էր, մեքենա-վարորդը մեքենա էր վարում ։

3․ Բացատրիր բառերը

Մանուշակագույն-մանուշակի գույն

Հորաքույր-հայրիկի քույրը

Ձկնորս-ձուկ որսացող

Կեսօր-օրվա կեսը

Ժամացույց-ժամ ցույց տվող

Ձեռնափայտ-ձեռքի փայտ

Հեռախոս-հեռու խոսել

02․05

1Շարունակի՛ր նախադասությունները:

Պապը թոռնիկին խոստացավ, որ հեծանիվ է սարգելու:

Դու միշտ կստանաս շատ նվերներ, եթե նվիրերեն ինձ:

Արամը գնաց այգի, որպեսզի խաղա:

Եթե դու լավ սովորես, քեզ կտանեն հաջորդ դասարան:

Գարնանը կգնանք անտառ, որ տեսնենք արջերին:

Դասերն արդեն վերջացել էին, բայց դաս պետք է ենել:

Ես երազում եմ օդ թռնեմ:

Շատ տարիներ են անցել, բայց ես հոգնած եմ:

2Տրված նախադասությունները միացրո՛ւ իրար կամ գունավորի՛ր միևնույն գույնով:

Ամպը գոռաց                          ու  աստղերը չքացան

Արևը ծագեց                             և անձրևը սաստկացավ

Արան գնաց տուն                              փոքրիկ  երեխային

Մայրը գրկեց                                         որ դասերը պատրաստի:

Արան գնաց տուն որ դասերը պատրաստի:

Ամպը գոռաց և անձրևը սաստկացավ

Արևը ծագեց ու  աստղերը չքացան

Մայրը գրկեց փոքրիկ  երեխային

3․ Մեկ բառով գրիր

Բարձր ձայն –բարձրաձայն

Տարբեր գույներ ունեցող-գունաոր

Կանաչով զարդարված-կանաչազարդ

Թանկ արժեցող-թանկարժեք

Խաղաղություն սիրող-խաղահասեր

Ցածր հասակ ունեցող-ցածրահասակ

27.04

Առանձնացրո՛ւ այն բառերը, որոնք պատասխանում են ի՞նչ հարցին, ո՞վ հարցին, ի՞նչ անել:

Գիրք, տետր, երգել,  այգի, սովորող,սովորել  պարուհի, դասարան, բժիշկ, ակնոց, մատիտ, նկար, վարորդ, վարել,  հեծանիվ, տուն, ուսուցիչ, խաղալ, երեխա, համակարգիչ, ապրել, պարտեզ, այգեպան, գրել,  սեղան, նվագել, գրատախտակ, խոսել,  գրապահարան, գրող, ասմունքող, քույր, ջութակ, մայր, շենք, կառույց, քայլել, բուժել, թռչուն, դաշտ, թռչկոտել, վազել, ավազ, ծառ, փախչել : Օրինակ՝

Ի՞նչՈ՞վԻ՞նչ անել
գիրքպարուհիանել
 տետր սովորող երգել
 այգի բժիշկ սովորել
 դասարան վարորդվարել
 ակնոց  ուսուցիչ  խաղալ
 մատիտ  երեխա  ապրել
 նկար
հեծանիվ
տուն
համակարգիչ
պարտեզ
սեղան
գրատախտակ
գրապահարան
ջութակ
շենք
կառույց
թռչուն
դաշտ
ավազ
ծառ
  այգեպան
գրող
ասմունքող
քույր
մայր
 գրել
նվագել
խոսել
քայլել
բուժել
թռչկոտել
վազել
փախչել

Տրված բայերը գործածել նախադասության մեջ՝ համապատասխան թվով: Օրինակ՝

Խաղալ

Երեխաները խաղում են բակում:

Վարել

Հեծանվորդները վարում են հեծանիվ:

Աշխատել

Այգեպանը աշխատում է այգում:

Ծաղկել

Ծաղիկները ծաղկել են:

Կարդալ

Արամը կարդում է իր սիրելի գիրքը:

Զբոսնել

Հյուրերը զբոսնում են տան բակում:

Թաքնվել

Կենդանիները,  որսորդների ոտնաձայնը լսելով, թաքնվում են իրենց բներում:

Զբաղվել

Ես զբաղվել սպորտով:

Պատասխանել հարցերին

Ե՞րբ են ծաղկում ծառերը:

Գարնանը։

Ո՞վքեր են մշակում այգին:

Այգեպանները։

Ո՞վքեր են հաճախում դպրոց:

Սովորողները։

Ծառերը ի՞նչ են տալիս:

Միրգ։

Ո՞րտեղ են թռչունները իրենց բույնը դնում:

Ծառի վրա։

Պատասխանելով հարցերին՝ կազմի՛ր նախադասություն:

Անձրևը թափվում են երկնքից:

Արևը շողում է:

Բոլորը վազում են դեպի սար:

Հողագործները մշակում են հողը:

Սովորողները դաս են անում:

Մարդիկ դուրս են եկել իրենց տներից:

Երեխաները են փնտրում ծնողները: